శ్రీమద్వాల్మీకిరామాయణే అరణ్యకాణ్డే పఞ్చమస్సర్గః (౩౧వ శ్లోకము) మహాతపస్సంపన్నుడు, పరమపుణ్యమూర్తి అయిన శరభంగముని శ్రీరామునితో ఇట్లనెను: “ఓ మహాపురుషా! నా తపశ్శక్తిప్రభావమున అక్షయములైన పుణ్యలోకములు నాకు లభించినవి. ఆ తపఃఫలితాన్నంతటిని నీకు సమర్పించుచున్నాను. స్వీకరింపుము”. ‘కర్మసన్యాసము’ అను పదమునకు నిర్వచనము చెప్పిన శరభంగముని చరిత్ర మనకు మార్గదర్శకము కావలెను! ఆయన అనంతములైన పుణ్యకర్మలను చేసికూడా, వాటి ఫలితమును ఆశించలేదు. ఆ పుణ్యమును భగవదర్పణము చేసి మోక్షమును పొందెను. Advertisements

శ్రీమద్వాల్మీకిరామాయణే అయోధ్యాకాణ్డే పఞ్చదశోత్తరశతతమస్సర్గః (౨౫వ శ్లోకము) భరతుడు శ్రీరామ పాదుకలకి పట్టాభిషేకముచేసి, రాజ్యపాలనము నందిగ్రామమునుండే శ్రద్ధాభక్తులతో నడుపుచుండెను. అతడే ప్రేమగా పాదుకలకు వింజామరలు వీచి, ఛత్రము పట్టి సేవించుచుండెను. రాజ్యపాలన విశేషములన్నీ పాదుకలకు నివేదించుచుండెనని ఈ శ్లోకార్థము. నిజమైన భగవద్భక్తి, కర్మయోగము, భరతుని వద్దనే మనము నేర్వాలి!

శ్రీమద్వాల్మీకిరామాయణే అయోధ్యాకాణ్డే పఞ్చదశోత్తరశతతమస్సర్గః (౨౦వశ్లోకము) “సర్వరక్షంకరములైన రామపాదుకల ప్రభావముచే ఈ ౧౪ ఏండ్లు రాజ్యపాలనము చేసి, శ్రీరాముడు తిరిగి వచ్చిన పిదప ఆయన నా వద్ద న్యాసంగా ఉంచిన రాజ్యమును, అయోధ్యను (మరియు ఈ పాదుకలను) ఆయనకు తిరిగి ఇస్తాను. అప్పుడు నా పాపములన్ని (రామానుగ్రహమువలన) నిశ్శేషముగా దగ్ధమగును”. ఈ శ్లోకము భగవద్గీతలో స్వామి చెప్పిన చరమశ్లోకమైన “సర్వధర్మాన్పరిత్యజ్య మామేకం శరణం వ్రజ । అహం త్వా సర్వపాపేభ్యో మోక్షయిష్యామి మా శుచః ॥” కి సరిగ్గా సరిపోతుంది. కాబట్టి…

శ్రీమద్వాల్మీకిరామాయణే అయోధ్యాకాణ్డే ద్వాదశోత్తరశతతమస్సర్గః (౨౫వ శ్లోకము) “శ్రీరామా! ఈ పదునాలుగు సంవత్సరములు నీ పాదుకలయందే నేను ఈ రాజ్యమును న్యాసముచేసి, నిమిత్తమాత్రుడనై ధర్మపాలనము చేయుదును”. భగవద్గీతలో శ్రీకృష్ణస్వామి వివరించిన కర్మయోగమును ఉత్తమ ఉదాహరణము భరతుడు అని ఈ శ్లోకము ద్వారా తెలుస్తున్నది. భరతుని వలె మనముకూడా శక్తిప్రదాత భగవంతుడే అన్న ఎరుకతో ఉండి, కర్తవ్యముపై మమకారమును విడిచి, కర్తవ్యపాలనము చేయవలెను.